Nörojenik Mesane Nedir?
Nörolojik (sinir sistemi) durumlar mesaneyi etkilediğinde nörojenik mesane oluşur. Nörojenik mesane ile ilişkili olarak ilgili sinirlere ve hasarın doğasına bağlı olarak, mesane aşırı aktif veya az aktif olur.
Mesane Nedir?
Mesane, pelvis veya alt karın bölgesinde bulunan içi boş bir organdır. Mesanenin iki önemli işlevi vardır:
• İdrarı depolar.
• Omurilik ve beyindeki karmaşık bir iletişim ağıyla yoluyla idrarı vücuttan uzaklaştırır.
Kişi idrarını kontrol edemediğinde idrar kaçırma denilen durum ortaya çıkar. Mesane tamamen boşaltılamıyorsa veya kişi tuvalete ulaşmadan önce boşalıyorsa (aşırı aktif mesane olarak bilinen bir durum) idrarın depolanması ile alakalı bir sorun olabilir. Mesane boşaltılmadığında (taşma inkontinansı), idrarı kontrol eden sfinkter çalışmadığında (stres inkontinansı) veya mesane spazmları kişi tuvalete ulaşmadan önce mesanenin boşalmasına neden olduğunda (sıkışma inkontinansı) idrar kaçırma olur.
Nörojenik Mesaneye Ne Sebep Olur?
Nörojenik mesane konjenital (doğumda bulunan) nedenlerden kaynaklanabilir. Nörojenik mesaneye neden olabilecek doğum kusurları şunlardır:
•Spina bifida (myelomeningosel) : Bu bozukluk fetüsün omurgasının gebeliğin ilk ayında tamamen gelişmemesininden ötürü ortaya çıkar. Myelomeningosel ile doğan bebeklerde genellikle mesanenin çalışmasını etkileyen felç veya zayıflık durumu vardır.
•Sakral agenezi: Alt omurga parçalarının eksik olduğu bir durumdur.
•Serebral palsi : Bir kişinin vücut hareketini ve duruşunu kontrol etme yeteneğini zayıflatan bir grup kronik bozukluktur. Bu bozukluklar beynin motor bölgesindeki yaralanmalardan kaynaklanır. Serebral palsiye neden olan problem anne karnında veya doğumdan sonra ortaya çıkabilir. Serebral palsi her çocukta ilk bir yıl ortaya çıkmayabilir.
Çeşitli tıbbi durumlar da nörojenik mesaneye neden olabilir:
• İnme
• Parkinson hastalığı
• Multipl Skleroz
• Omurilik yaralanmaları
• Omurga ameliyatları
• Erektil disfonksiyon
• Travma / kazalar
• Merkezi sinir sistemi tümörleri
• Ağır metal zehirlenmesi
Nörojenik Mesanenin Belirtileri Nelerdir?
Nörojenik mesanenin en yaygın semptomu idrarı kontrol edememektir. Diğer semptomlar şunları içerir:
• Zayıf veya damlayan bir idrar akışı
• Sık idrara çıkma (günde sekiz veya daha fazla kez idrar yapma)
• Aciliyet (hemen idrara çıkma hissi veya ihtiyacı)
• Ağrılı idrara çıkma, idrar yolu enfeksiyonu olduğu anlamına gelebilir
Nörojenik Mesane Nasıl Teşhis Edilir?
• Ürodinamik çalışmalar : Bu çalışmalar mesanenin ne kadar idrar depolayabildiğini, mesanenin içindeki basıncı, idrarın ne kadar iyi aktığını ve mesanenin ne kadar iyi boşaldığını ölçen mesane fonksiyon testlerini içerir. Vücudun bu bölgelerindeki kasların ve sinirlerin düzgün çalışıp çalışmadığını görmek için idrar yoluna (içinden idrarın geçtiği tüp) veya rektuma yakın deri üzerine özel sensörler yerleştirilebilir.
• Sistoskopi : Doktor bu prosedürü mesane ve üretranın içini küçük bir teleskop (sistoskop) kullanarak incelemek için yapabilir.
• Röntgen ışınları
• Bilgisayarlı tomografi (BT)
• Manyetik rezonans görüntüleme (MRI)
Nörojenik Mesane Nasıl Tedavi Edilir?
Nörojenik mesane için ana tedaviler şunlardır:
• Temiz aralıklı kateterizasyon (CIC) : Kateterler idrarı boşaltmak için üretradan mesaneye sokulabilen ince ve esnek tüplerdir.
• İlaçlar : Bunlar antikolinerjik ilaçları (oksibutinin, tolterodin ve diğerlerini) içerir.
• Botulinum A toksini (Botox®) enjeksiyonları: Doktorunuz Botox’u mesaneye veya idrar sfinkterlerine enjekte eder.
• Mesane büyütme (büyütme sistoplasti) : Bu, bağırsak bölümlerinin (sigmoid kolon) çıkarıldığı ve mesane duvarlarına bağlandığı bir cerrahidir. Bu uygulama mesanenin iç basıncını azaltır ve idrarı saklama kapasitesini arttırır.
• İleal kanal : İnce bağırsağın bir kısmı idrar stoması yapmak için kullanılır. Bu stoma vücudun dışına bağlı bir torbaya akar.
• Yaşam tarzı değişiklikleri : Bunlar mesaneyi tahriş edebilecek bazı yiyeceklerden veya içeceklerden kaçınmayı içerebilir. Bunlar kahve gibi kafeinli içecekler, gazlı içecekler, baharatlı yiyecekler ve narenciye gibi yiyecekleri içerir. Kilo vermek mesane üzerindeki baskıyı azaltabilir. İşemeyi geciktirme adı verilen davranışsal tedavi idrar kontrolü sağlayarak bazı insanlara yardımcı olabilir.
Emici iç çamaşırları, pedler, günlük pedler ve yetişkin bezleri cildi ve giysileri korurken ıslaklığı ve kokuları önlemeye yardımcı olabilir. Yatak pedleri, çarşafları ve minderleri koruyabilir.