Tüberküloz (TB), diğer adıyla verem hastalığı en eski bilinen hastalıklardan biridir. Verem hastalığı Mycobacterium Tuberculosis isimli bakteriden, basilden kaynaklanır. Hava yolu ile bir bireyden diğerine yayılabilen bulaşıcı ve aynı zamanda tedavisi olan bir hastalıktır. Tedavi edilmediği takdirde ölümcül olabilmektedir.
Verem önemli bir halk sağlığı sorunudur. Dünyada yaklaşık 9 milyon tüberküloz hastası olduğu tahmin edilmektedir. 1,5 milyon hasta bu hastalıktan dolayı kaybedilmektedir.
Aktif tüberküloz hastalığı olan bireylerin öksürmesi, aksırması, konuşması, hapşırması sonrası havaya salınan, saçılan tüberküloz basillerinin sağlam kişiler tarafından alınması sonucu zaman içinde hastalık gelişebilmektedir. Temas sonrası hemen hastalık gelişmez. Basili almış olan herkes hasta olmaz. Tüberküloz basili almış kişi hasta olmadıkça bulaştırıcı değildir. Hastanın kullandığı çatal, kaşık, bardak, tabak, havlu gibi kullandığı eşyalar ile bulaşma olmaz.
Temaslı kişinin, enfekte olan kişi ile uzun süre birlikte olması, ek hastalıklarının olması, immünitenin zaman içinde azalması hastalığın akciğerlere yerleşmesini ve diğer organlara yayılımını hızlandırır.
Tüberküloz hastalığı en çok akciğerleri tutmakla birlikte tüm organ ve sistemleri tutabilir. Tutulan organa göre de farklı şikayetlerle karşımıza çıkabilir.
Tüberküloz hastalığının erken tanısı ve tedavisi önemlidir. Balgam numunesinde mikroskobik incelemede basilin görülmesi ve aynı balgam örneğinde kültür yöntemi ile de tanı konulabilmektedir. Düzenli tedavi ile haftalar içinde bulaşıcılık kaybolur. Tüberküloz basili güneş ışığına karşı duyarlıdır ve kısa sürede yok olur. Bu nedenle hastaların kaldığı odanın sık havalanması, güneş alması önemlidir.
Tüberküloz hastalığı ilaçlarla tedavi edilir. Hastalığın ilaç tedavisinden başka bir tedavi seçeneği yoktur. Günümüzde verem mikrobunu öldüren güçlü ilaçlar vardır. Basilleri etkili bir şeklide yok etmek ve direnç gelişimini önlemek için ortalama 6 ay kadar tedavi verilir. Temel olarak 4 ilaç ile iki ay kadar yoğun tedaviye başlanır ve dört ay kadar 2 ilaç ile tedavi devam eder. Bazı özel hastalık durumlarında tedavi süreleri ve ilaçlar değişebilmektedir.
